NIEUWS 14 novembre 2017 Nieuws van SKAO
COP23 in Bonn: Het zit 'm in de details
Om de klimaattop in Bonn, die vanaf 7 tot 17 november in volle gang is, zullen de meesten niet wakker liggen. De COP23, zoals de klimaatconferentie wordt genoemd, wordt door de Verenigde Naties georganiseerd. Milieuministers die het Parijse Klimaatakkoord in 2015 hebben ondertekend, komen hier bijeen om de doelstellingen van dat akkoord onder de loep te nemen. Maar ook om praktische afspraken te maken om de naleving van de gemaakte accoorden te te verzekeren. De COP23 zal naar verwachting niet leiden tot spectaculaire resultaten maar om echt werk te maken van het Klimaatakkoord, mogen de details niet achterblijven.
“De klimaatafspraken gemaakt in 2015 moeten nu worden vertaald naar beleidsvoornemens en concrete maatregelen op nationaal niveau”, valt er te lezen op de website van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Volgens het PBL zijn de gezamenlijke maatregelen die op dit moment worden ondernomen, onvoldoende om de klimaatdoelen uit Parijs waar te maken. Dit gegeven wordt benadrukt door de bevindingen die in de studie ‘The Emissions Gap Report 2017’ van UNEP, het milieubureau van de VN zijn beschreven. Uit de studie blijkt dat er een grote kloof bestaat tussen de verwachte uitstoot in 2030 als gevolg van het huidige klimaatbeleid en het doel om de temperatuurstijging tot ruim onder de twee graden Celsius te beperken, zoals op de befaamde COP21 in Parijs is afgesproken eind 2015.
0 CO2-uitstoot
Op het klimaatbeleid van de landen wordt geen aandacht geschonken tijdens de COP23. “Elk land mag zelf bepalen hoe ze de doelen van het Parijse Klimaatakkoord gaan realiseren. Ze mogen besluiten een emissiehandelsysteem in te voeren of CO2-belasting”, zegt Sible Schöne, directeur van de SKAO en het HIER Klimaatbureau. Volgens Schöne is de klimaatconferentie in Bonn bedoeld om te onderhandelen over de klimaatdoelstellingen, de monitoring daarvan en de flexibiliteit op het behalen van de doelen.
“Als het huidige beleid en klimaatambities van alle landen bij elkaar worden opgeteld, dan wordt er niet genoeg gedaan om binnen de grenzen van 2 graden Celsius te blijven. Het komt erop neer dat we vanaf 2020 0 uitstoot moeten hebben om de 1,5 graad te halen en dat is onmogelijk. Daarom zijn veel mensen van mening dat het er beroerd uitziet. De temperatuur stijgt met 0,2 graad Celsius per tien jaar. Deze temperatuurstijging zal eerder in tempo versnellen om een aantal redenen dan dat het daalt. Alleen als de uitstootgehalte wereldwijd binnen dertig jaar daalt naar nul, blijft de temperatuurstijging beperkt tot 2 graden.”
In een ander rapport nam PBL het voorgestelde emissiedoel van 49 procent CO2-reductie in 2030, dat onlangs door het kabinet Rutte-III werd voorgesteld, onder de loep. Hieruit blijkt dat de doelstelling in lijn is met de ambitie uit het Parijs-akkoord om de temperatuurstijging te beperken tot 2 graden. Echter moeten er aanvullende maatregelen worden uitgewerkt om de reductie van 49 procent waar te maken. PBL stelt op basis van de analyse dat het sluiten van kolencentrales in combinatie met het invoeren van een minimum CO2-prijs in de elektriciteitssector het meeste oplevert.
Ontwikkelingen klimaatverandering
Schöne: “Tijdens de COP23 worden technische details uitgewerkt over de monitoring en rapportageverplichtingen van landen en over de mogelijkheden om maatregelen in andere landen te financieren. In 2018 brengt de IPCC, de VN-organisatie die de omvang en risico’s van klimaatverandering in kaart brengt , een nieuw rapport uit over het beperken van de temperatuurstijging tot 1,5 graad. Vervolgens wordt COP24 georganiseerd, waarin nieuwe onderhandelingen starten over aanscherping van de doelstellingen. Het jaar daarna komt de IPCC met een rapport waarin alle inzichten over zeespiegelstijging staan. Dat rapport kan de onderhandelingen een enorme boost geven. Als uit dit rapport blijkt dat we met dit tempo afstevenen op een zeespiegelstijging van 2,5 meter of meer aan het eind van deze eeuw, dan liggen steden als New York onder water. Daardoor wordt het klimaatprobleem voor alle partijen urgenter.”
De SKAO-directeur vergelijkt de situatie met de overstroming van de Maas in 1993, die werd veroorzaakt door aanhoudende regen. Meerdere dorpen in de provincie Limburg waren zwaar getroffen door de overstroming. “Het dringt gewoon pas door als het gebeurt. En dan zijn we te laat. De kans dat de komende jaren het urgentie-gevoel van klimaatverandering toch sterk toeneemt, kan met name komen door de voorspelde zeespiegelstijging. Deze wordt steeds hoger ingeschat Volgens het KNMI is eind van deze eeuw een zeespiegelstijging van 2,5 tot 3 meter denkbaar bij een temperatuurstijging van 3 graden Celsius, waar we nu op afkoersen. Daarbij hebben ze West-Antarctica nog niet eens meegenomen. Dat is heel verontrustend en kan er toe leiden dat de V.S. en China echt in beweging komen.”
De kleine letters zijn misschien niet zo spannend, wel belangrijk
Schöne concludeert dat COP23 een tussenronde is en vooral belangrijk voor de details. “Het is vergelijkbaar met de CO2-Prestatieladder. Details als kwaliteitseisen en berekeningen van de CO2-footprint zijn belangrijk. Hierdoor is de ladder een goed en werkbaar managementinstrument. Omdat je duidelijke afspraken met elkaar maakt, kun je niet sjoemelen met bepaalde waarden. Maar als we een verhaal over de CO2-Prestatieladder vertellen aan het grote publiek, gaan we ook niet in op de details. We vertellen dan over de impact die het instrument oplevert, namelijk CO2-reductie”, zegt hij. “Zo ook wanneer het gaat om de conferentie in Bonn. De onderhandelingen over uitwerkingsvraagstukken van het Klimaatakkoord zijn niet spectaculair. Maar het is wel belangrijk om het te hebben over de kleine letters.”
Foto: Joshua Earle via Unsplash.com